4 cảnh báo bạo lực từ vụ 7 học sinh đánh bạn bằng ghế

Video quay cảnh 7 học trò đánh hội đồng một nữ sinh chỉ vì "không nghe lời của lớp trưởng", một mặt nào đó là lời cảnh báo rõ rệt nhất về nguy cơ bạo lực leo thang trong môi trường học đường. Nếu chúng ta không có cách giải quyết triệt để ngay từ bây giờ thì trong tương lai không xa, sự việc tương tự nhưng ở mức độ kinh khủng hơn chắc chắn sẽ xảy ra trong chính những mái trường đào tạo kiến thức và nhân bản.

Nữ sinh bị bạn dùng ghế nhựa đánh hội đồng. Ảnh: Chụp màn hình.

Lời cảnh báo đầu tiên: Thói quen lấy sự hành hạ tàn nhẫn một đối tượng nào đó làm trò tiêu khiển của giới trẻ.

Trong khoảng thời gian ngắn trước và sau Tết, rất nhiều video quay các vụ việc bạo hành ở nhiều nơi được tung lên mạng đều thể hiện rõ nét tình trạng này. Từ video nhóm thanh niên "say mê và thích thú" hành hạ một chú chó đi lạc trên cầu Vĩnh Thịnh; đến chuyện những người rước "kiệu bay" hăm hở phá nát kính xe du lịch 4 chỗ trong lễ hội làng Xuân Đỉnh. Gần đây nhất là 7 học sinh đánh hội đồng một bạn cùng lớp.

Điểm chung của tất cả video trên là sự thống khoái, thích thú man rợ trong việc hành hạ, phá phách của những bạn trẻ tham gia vào sự việc. Họ gần như không có ý thức mình đang làm điều sai trái mà chỉ lấy đó là niềm vui giải trí, thỏa mãn và gần như thấy đó là điều cần làm.

Có một sự giống nhau đến kỳ lạ trong việc một thanh niên nhấc bánh xe máy lên giáng vào đầu chú chó tội nghiệp trên cầu Vĩnh Thịnh với sự việc một học sinh bê chồng ghế nện thẳng vào đầu bạn ở Trà Vinh. Đó là sự quyết tâm đạt đến tận cùng nhằm hủy hoại quyền được tồn tại của một sinh vật, một con người.

Lời cảnh báo thứ hai: Sự lạm dụng quyền lực đã và đang hình thành trong môi trường học đường khi các em học sinh được trao quyền nhưng lại không được hướng dẫn cách sử dụng quyền đó cho đúng.

Nguyên nhân dẫn đến vụ việc ở Trà Vinh, theo những người trong cuộc, đó là do hành động không tuân "lệnh" lớp trưởng của nạn nhân. Có thể thấy, trong trường học hiện nay, học sinh phải chịu khá nhiều hình thức kiểm soát khác nhau: Sao đỏ, cờ đỏ, lớp phó kỷ luật, In hiflex nhanh lấy ngay giá rẻ, in bạt hiflex, standee in pp hcm In PP chỉ 40k/m2,in Decal‎ lớp trưởng, giám thị, giáo viên chủ nhiêm… Hầu như ai trong số các thành phần trên cũng đều cho phép mình có một cái quyền ghê gớm vì được cấp trên tin dùng.

Rất nhiều phụ huynh đã than phiền về sự lộng quyền của sao đỏ, cờ đỏ, giám thị, thậm chí cả giáo viên chủ nhiệm. Vấn đề lạm quyền này là hiển nhiên và không thể trách được các em sao đỏ, cờ đỏ, lớp trưởng vì các em chỉ được giao cho làm những việc đó, nhưng gần như chẳng có một lớp tập huấn nào cụ thể chỉ tiết để các em hiểu được quyền hạn của mình. Áp lực phải có thành tích đã đẩy các em đến chỗ sử dụng sai quyền lực được giao. Điều này dẫn đến một hệ lụy vô cùng nguy hiểm trong cuộc sống xã hội: Tương lai các em này nhiều khả năng sẽ trở thành những cán bộ - nhân viên tận dụng tối đa quyền lực mình có để mưu lợi cho cá nhân và thói quen hành xử lạm dụng quyền lực

Lời cảnh báo thứ ba: Sự "im lặng của bầy cừu" trước hành động sai trái vì sợ liên lụy.

Có ai trong chúng ta đặt câu hỏi tại sao sự việc xảy ra cách đây đã gần 2 tháng mà đến bây giờ mới được phát hiện? Trong rất nhiều học sinh có hạnh kiểm tốt của lớp đó và các lớp xung quanh đứng xem ngoài cửa sổ tại sao không có em nào báo cáo sự việc đã xảy ra với giáo viên chủ nhiệm và ban giám hiệu?

Phải chăng các em đó suy nghĩ rằng mình sẽ bị liên lụy, sẽ không được bảo vệ trước những trận đòn như thế nếu báo cáo sự việc với người có trách nhiệm. Ngay cả nạn nhân cũng không dám nói ra sự thật vì lời hăm dọa "sẽ bị đánh tiếp nếu khai ra sự việc". Vậy thì những bài học về sự trung thực, dũng cảm, về việc đấu tranh với cái xấu cái ác mà chúng ta vẫn nói hằng ngày phải chăng đã thất bại khi không có những cách thức phù hợp để khuyến khích các em thực hành điều được học?

Lời cảnh báo cuối cùng: Những quy định về đánh giá hạnh kiểm, xử lý kỷ luật học sinh trong trường học của Bộ Giáo dục và Đào tạo không còn theo kịp với những thay đổi của thế hệ trẻ ngày hôm nay.

Trước khi sự việc vỡ lỡ những học sinh có mặt trong video đều được xếp loại học lực khá giỏi. Theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, chắc chắn các em này đều có hạnh kiểm tốt. Điều này có thể kiểm xưởng Công ty in ấn chuyên in kỹ thuật số, in offset các loại tại TP.HCM, nhận dịch vụ ke chu x kệ x giá rẻ nhất HCM chứng thông qua kết quả đánh giá học kỳ 1. Vậy tại sao những học sinh có hạnh kiểm tốt lại có thể có cách thức ứng xử như xã hội đen như thế? Rõ ràng, hành động này không phải là sự bộc phát nhất thời, mà phải là một thói quen đã có từ lâu. Có thể thấy, tiêu chuẩn đánh giá xếp loại hạnh kiểm của Bộ Giáo dục có vẻ như đã không theo kịp với sự phát triển tâm sinh lý của học sinh hiện nay.

Bên cạnh đó, hình thức xử lý kỷ luật của Bộ Giáo dục đối với những trường hợp này chỉ là đuổi học (một tuần, một tháng, một năm). Hình thức xử lý này có thể thấy gần như chẳng ảnh hưởng gì đến suy nghĩ của các em cả, đôi lúc các em còn xem đó như một kỳ nghỉ vui vẻ, để rồi sau đó khi các em quay lại trường thì gánh nặng lấp lỗ hổng kiến thức lại chất lên vai giáo viên.

Nên chăng, Bộ Giáo dục và Đào tạo kết hợp với Bộ Công an hoặc Đoàn Thanh niên xây dựng những ngôi trường đặc biệt, nơi sẽ đảm nhận việc quản lý học sinh bị xử lý kỷ luật đuổi học. Ở đó, ngoài việc học tập, các học Treo bang ron, treo băng rôn giá rẻ, treo bang rôn hcm, treo băng rôn quảng cáo, treo cờ cổ động, xin phép quảng cáo. xin giay phep treo bang ron chuyên phát tờ rơi, cung cấp PG, treo băng rôn sinh này bị bắt buộc phải lao động công ích xã hội như dọn vệ sinh công cộng, chăm sóc bệnh nhân HIV/AIDS, lau chùi các công trình phúc lợi công cộng trong thời gian từ 3 đến 12 tháng. Nếu sự việc có tính chất nghiêm trọng hơn, có thể học tập kinh nghiệm của Singapore về việc đánh roi nơi công cộng.

Vụ bạo lực học đường ở Trà Vinh vừa qua không chỉ là một sự việc đơn giản giữa các học sinh hay một ngôi trường. Qua đây, có thể thấy rất nhiều vấn đề cấp bách đang đặt ra cho xã hội, các nhà quản lý giáo dục trong việc phòng chống bạo lực học đường khi mà những liều thuốc đã sử dụng trước đây có vẻ như đã không có tác dụng. Nguy cơ "lờn thuốc" trong bộ phận không nhỏ các bạn trẻ là điều có thể thấy hiển hiện trước mắt.

Thạc sĩ giáo dục Phạm Phúc Thịnh